SAVREMENA POLITIKA I MORAL

Apstrakt

U radu se problematizuje odnos morala i politike kroz vreme. Najpre se ukazuje na njihovo čvrsto savezništvo tokom antičkog doba, kada je politika težila vrlini, odgajanju karaktera, te nije postupala tehnički, već pedagoški. Smatra se da je Aristotel najznačajniji predstavnik ovakvog stanovništva. Prema njemu, država mora služiti najvišem dobru, a politika kao nauka o državi jeste nauka o najvišem dobru. Politika teži za onim što je dobro, pravedno i korisno za celo društvo. Novi vek donosi drugačiju koncepciju politike i na njoj utemeljenu političku praksu. Politika postaje tehnika vladanja, a njen osnovni cilj je osvajanje i održavanje vlasti. Na tom putu dozvoljena su sva sredstva, pa čak i ona represivna. Politika se na taj način odvaja od morala. Osnovu ovakvog shvatanja nalazimo u Makijavelijevim delima. Prema Makijaveliju, politika bi trebalo da bude oslobođena normi (individualne) konvencionalne moralnosti. Iz toga proizilazi da politika ima svoj poseban moral, pa se dalje u radu, govori o prirodi i karakteristikama političkog morala. Potom se razmatra značaj odnosa ciljeva i sredstava, kao i političkog režima na politički moral. U završnom delu, ukazuje se na oslabljene veze, odnosno raskorak politike i morala u savremenom društvu, ali i na neospornu značajnost etike za kvalitetnu savremenu politiku.